بهره برداری تلفیقی از منابع آب با تأکید بر کاهش اثرات خشکسالی

در چند دهه اخیر وقوع خشکسالی های ممتد در کشور باعث روند فزاینده برداشت از منابع آب زیرزمینی و از طرف دیگر کاهش منابع آب سطحی به ویژه حجم ذخیره در مخازن سدها شده است. لذا بهره برداری از منابع آب نیاز به بازنگری براساس شرایط هیدرولوژیک به وقوع پیوسته و به ویژه خشکسالی دارد. از طرف دیگر برای تعریف خشکسالی و تبیین آن به‌وسیله شاخص‌ها، احتیاج به بررسی همه ‌جانبه از نظر وجود داده، کاربردی بودن شاخص و حصول اهداف در زمینه بهره برداری از منابع آب دارد. در این مقاله و در راستای استاندارد سازی شاخص کاربردی در زمینه بهره برداری تلفیقی از منابع آب، از توابع غیرپارامتریک استفاده شده تا جامعیت و کاربردی بودن آن حاصل شود. وضعیت منابع آب از طریق ادغام بیلان اقلیمی و آب دسترس هیدرولوژیکی به‌وسیله تابع غیرپارامتریک چند متغیره محاسبه شده تا شاخص یکپارچه خشکسالی (IDI1) به دست آید. در این مطالعه حوضه آبریز زاینده‌رود به دلیل بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی و وقوع خشکسالی های اخیر در آن به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. در این حوضه سد زاینده‌رود نقش کلیدی در تنظیم جریان سطحی برای مصارف مختلف زیر دست آن را دارد. این شیوه بهره برداری با قابلیت اطمینان بالای %90 در تأمین نیازها سبب تعادل آبخوان لنجانات، افزایش ذخیره دو آبخوان اصفهان-برخوار و کوهپایه-سگزیی،تأمین حقابه تالاب گاوخونی با قابلیت اطمینان %96 و افزایش متوسط 7/2 میلیون‌مترمکعب در ماه در ورودی به تالاب نسبت به گذشته شده است.